Vài dấu hiệu bất thường khi dùng thuốc

Một số loại thuốc có thể làm biến đổi màu phân hoặc nước tiểu.

Nhiều người tỏ ra rất lo lắng về sự biến đổi màu phân hoặc nước tiểu sau khi dùng thuốc và cho rằng đó là các tác dụng phụ của thuốc. Thực tế không phải như vậy. Sự biến đổi này không đưa đến sự rối loạn hoặc khó chịu nào và sẽ mất đi khi bệnh nhân thôi dùng thuốc. Các hiện tượng đó chỉ là những biến đổi của cơ thể do các phản ứng sinh hóa của thuốc gây ra. Còn tác dụng phụ là những phản ứng làm cho khó chịu hoặc độc hại, xảy ra ngoài ý muốn khi dùng thuốc ở liều thông thường.

Sự đổi màu ở phân

Thông thường phân có màu nâu (do sự hiện diện của urobilin và stercobilin, dẫn xuất từ sắc tố mật). Khi dùng thuốc, phân sẽ có một số biến đổi về màu như sau:

– Màu đen: Xuất hiện sau khi dùng thuốc có hợp chất bismuth để trị tiêu chảy hoặc viêm loét dạ dày – tá tràng (pepto-bismol, trymo, denol) hoặc thuốc bổ chứa sắt. Hiện tượng này là vô hại và sẽ mất đi khi ngừng dùng thuốc.

– Màu đỏ: Xuất hiện sau khi uống thuốc pyrvinium pamoat để trị giun sán.

– Xanh lá cây hoặc xanh dương: Là sự biến đổi do dùng thuốc dithiazanin (delvex) để trị giun sán.

Sự đổi màu của nước tiểu

Khi người ốm dùng thuốc, hầu hết các thuốc đều được đào thải qua nước tiểu và làm cho nước tiểu biến đổi màu:

– Xanh dương: Là sự biến đổi do dùng xanh methylen (trị nhiễm trùng đường tiểu) hoặc dithiazanin (thuốc trị giun sán, đào thải chủ yếu qua phân nhưng vẫn có một ít qua nước tiểu).

– Màu hồng: Xuất hiện sau khi dùng thuốc danthron (trị táo bón) hoặc diphenylhydantoin (trị động kinh).

– Đỏ cam: Màu này xuất hiện sau khi dùng thuốc chống đông máu anisindion (miradon) hoặc thuốc trị đau cơ khớp chlorzoxazon (paraflex).

– Màu vàng: Nhiều người khi thấy nước tiểu có màu vàng đã bỏ dùng thuốc vì cho rằng đó là dấu hiệu có vấn đề về gan do thuốc gây ra. Thực chất, đây cũng chỉ là những dấu hiệu bất thường không nguy hiểm, xuất hiện khi bệnh nhân dùng vitamin B2 (còn có tên riboflavin), thuốc trị đau nhức thần kinh becozyme (chứa hỗn hợp vitamin nhóm B) và thuốc bổ đa sinh tố chứa vitamin B2. Nước tiểu không vàng khi uống các thuốc trên có nghĩa là bạn đã uống phải thuốc giả.

DS. Nguyễn Hữu Đức.